KİRA TESPİT DAVALARI
Son dönemde gayrimenkul ve kira fiyatlarındaki artış ile uzun süredir kira sözleşmesi devam eden taşınmazlar için belirlenen kira bedelleri piyasadaki emsallerine göre düşük kalmaktadır. Kira bedelinin yeniden belirlenmesi amacıyla belirli şartların sağlanması halinde kira tespit davası açılabilir.
Kira Tespit Davasının Şartları Nelerdir?
Kira tespit davası açabilmek için öncelikle taraflar arasında sözlü veya yazılı bir kira sözleşmesi ifa edilmiş olması gerekmektedir. Dava açılırken davacının bu davayı açmakta hukuki yararı olmalıdır. Örneğin yeni kira dönemi için taraflar kirayı belirlemişse bu davayı açmada hukuki yarar yoktur.
Kira Tespit Davasını Kimler Açabilir?
Kira tespit davasını hem kiracı hem de kiraya veren açabilmektedir. Taşınmazın birden fazla maliki olduğu durumda bu maliklerden herhangi biri de davayı açabilir. Paylı mülkiyette her paydaş kendi payı oranında kira bedelinin tespitini isteyebilir. Ancak taşınmazda elbirliğiyle mülkiyet olması durumunda tüm maliklerin muvafakat vermesi yada davayı hepsinin birlikte açması gerekmektedir.
Kira Tespit Davası Hangi Mahkemede Açılır?
Kira tespit davası davalının ikametgah yeri veya taşınmazın bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinde açılacaktır. Örneğin Akhisar´da bulunan bir taşınmaz için açılan davada davalı yanın ikametgahı Manisa´da ise dava Manisa Sulh Hukuk Mahkemesi´nde veya Akhisar Sulh Hukuk Mahkemesi´nde açılabilir.
Kira Tespit Davasının Sonucu Hangi Dönem İçin Geçerli Olur?
Kiralayan ile kiraya veren kira sözleşmesi ile kiranın hangi oranda artacağı kanuna uygun şekilde kararlaştırmışsa kira tespit davası açılamayacaktır. Ancak taraflar arasında bu hususta bir anlaşma yoksa yeni kira dönemi için dava açılabilir.
Beş yıldan uzun süreli sözleşmeler açısından daha farklı bir düzenleme yapılmıştır. Kira tespit davası, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda yeni kira yılında uygulanacak kira bedelinin tespiti için açılabilir. Ancak yeni kira döneminde bu bedelin uygulanabilmesi için davanın en geç yeni kira döneminin başlangıcından 30 gün önce açılmış olması veya yeni kira dönemi başlangıcından en geç 30 gün önce kiracıya, kira bedelinin arttırılacağına dair yazılı şekilde bildirim tebliğ edilmiş olmalıdır.
Yeni Kira Bedeli Belirlenirken Dikkate Alınacak Hususlar Nelerdir?
Kira tespit davalarında yeni dönemde uygulanacak kira bedeli belirlenirken civardaki emsal taşınmazların kira bedelleri, taşınmazın nitelikleri, yeniden kiralanması halinde ne kadar bedelle kiralanabileceği gibi hususlar dikkate alınarak bilirkişi marifetiyle rapor hazırlanır. Kira tespit davalarında talep edilen bedel dava açılırken belirlenir ve dava açıldıktan sonra artırılması mümkün değildir. Bu nedenle dava açılmadan önce ne kadar kira getirisinin olabileceği özenli şekilde araştırılmalıdır.
Kira Tespit Davasında Yapılacak Masraflar Nelerdir?
Davanın başında mahkeme tarafından alınan harç ve yargılama giderlerinden davacı sorumludur. Ancak dava sonuçlandığında yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsili sağlanır. Yargılama giderleri her yıl Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan tarifeye göre değişmekte olup keşif, bilirkişi ücreti, tebligat masrafı, başvurma ve aylık kira farkı üzerinden harç (Nispi) alınmaktadır.
Kira tespit davaları karmaşık bir yargılama sürecini barındıran davalardandır. Bu nedenle mutlaka avukat aracılığıyla takip edilmesi gereken davalardandır. Hukuki bilgi almanızı önemle tavsiye ederiz.
Av. HAYRETTİN ÇAKICI-Av. AYBİKE BETÜL AKTAŞ